Làm thế nào để bổ sung Vitamin A đúng cách và hợp lý

Vitamin A có hai dạng chính, một là được đồng hóa trực tiếp từ cơ thể. Hai là ở dạng tiền Vitamin A, được biết đến dưới tên beta caroten (một loại chất dinh dưỡng thiết yếu, thường có trong thực phẩm nguồn gốc từ thực vật.

Vitamin A có vai trò gì?

Sự tồn tại và phát triển của cơ thể người có sự đóng góp không hề nhỏ từ Vitamin A,  có thể kể đến như mắt (một phần không thể thiếu đối với việc đảm bảo thị giác), da (kích thích quá trình phát triển của các biểu mô như mô sừng, ruột và các cơ đường hô hấp, kích thích sự liền sẹo và phòng ngừa các chứng bệnh của da), sự sinh trưởng (yếu tố không thể thiếu đối với sự phát triển của phôi thai và trẻ em), sự phát triển của xương (thiếu vitamin A làm xương mềm và mảnh hơn bình thường, quá trình vôi hoá bị rối loạn), hệ thống miễn dịch (tham gia tích cực vào sức chống chịu bệnh tật của con người), chống lão hoá (kéo dài quá trình lão hoá do làm ngăn chặn sự phát triển của các gốc tự do), chống ung thư (hoạt động kìm hãm của nó với các gốc tự do cũng dẫn đến ngăn chặn được một số bệnh ung thư).

Thiếu vitamin A cơ thể sẽ ra sao?

Cơ thể sẽ rất dễ mắc bệnh quáng gà (chứng bệnh giảm sút  thị lực vào buổi tối). Da khô, dễ rụng tóc, gãy móng tay sẽ là những dấu hiệu kế đến. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến mất hẳn thị giác, bội nhiễm đường hô hấp do niêm mạc khí quản khô tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn gây bệnh sinh sôi và phát tác.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thiếu Vitamin A, nhưng phần lớn nằm ở chế độ dinh dưỡng chưa phù hợp, không bổ sung đầy đủ thực phẩm có chứa Vitamin A cho cơ thể (cơ thể không tự tổng hợp được Vitamin A), bên cạnh đó việc thiếu đạm và dầu mỡ cũng làm giảm khả năng hấp thu và chuyển hoá vitamin A.

Nhiễm khuẩn: Trẻ bị nhiễm khuẩn, đặc biệt là lên sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy và nhiễm giun đũa… sẽ gây thiếu vitamin A.

Suy dinh dưỡng: Sẽ kéo theo thiếu vitamin A vì cơ thể thiếu đạm để chuyển hoá vitamin A.

Nên chú ý bổ sung đầy đủ Vitamin A, bởi nếu thiếu liều lượng cao Vitamin A, nặng nhất có thể gây tử vong

Vậy nếu thừa Vitamin A thì sẽ như thế nào?

Bạn đã biết thiếu vitamin A sẽ dẫn tới mù lòa, chậm phát triển,… nhưng thừa vitamin A cũng có thể dẫn đến tình trạng nhiễm độc với triệu chứng tổn thương ngoài da, viêm khớp, đau bắp thịt, nôn mửa, bơ phờ, chậm chạp, phù gai thị, bong da toàn thân và viêm gan. Khi sử dụng Vitamin A ở liều cao mỗi ngày cũng sẽ gây nên chứng đau xương khớp, rụng tóc, môi khô nứt nẻ, chán ăn, gan lách to. Đối với phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, nếu dùng quá nhiều Vitamin A có thể khiến thai nhi dị dạng.

Bổ sung vitamin A như thế nào cho đúng cách

Tự thân cơ thể không sản sinh ra Vitamin A, mà phải bổ sung thông qua thực phẩm. Nhu cầu Vitamin A hàng ngày của trẻ em là 400mcg trong khi người trưởng thành là 600mcg. Vitamin A cần được bổ sung hằng ngày thông qua các bữa ăn và có thể được bổ sung từ hai nguồn: Động vật và thực vật.

Một số nguồn thực phẩm cung cấp Vitamin A từ động vật: gan (nhất là gan gà, gan lợn) , cá biển, bơ, sữa, trứng,… Nguồn Vitamin A từ thực vật điển hình là các loại rau củ có màu vàng hoặc màu đỏ: cà rốt, bí ngô, khoai lang, cà chua, ớt chuông đỏ, cần tây, rau lá xanh.

Vitamin A từ động vật giúp cơ thể đảm nhiệm hầu hết mọi hoạt động sống, nhưng lại thiếu đi khả năng phòng chống ung thư và xơ hóa tế bào. Beta-caroten có trong rau củ như rau đền, cà rốt, súp lơ xanh, bí đỏ,… sẽ đảm nhiệm vai trò đó. Vì vậy, cần bổ sung Vitamin A từ cả hai nguồn để đem lại hiệu quả toàn diện.

Ngoài ra, để cơ thể không thiếu Vitamin A, cần đảm bảo bữa ăn đủ chất, đặc biệt các bà mẹ trong thời kì mang thai hoặc đang cho con bú. Trẻ ăn bổ sung cần nhiều dinh dưỡng, nên phải chú ý bổ sung Vitamin A. Người già trên 65 tuổi hoặc mắc bệnh gan cần hạn chế bổ sung Vitamin A hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Tuy nhiên, việc bổ sung Vitamin A trong một số trường hợp cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ vì dù thừa hay thiếu đều có thể gây ra tác hại nghiêm trọng đến cơ thể và sức khỏe.

Theo Sức khỏe và Đời sống